www.the-twelfth.org.uk/

Opinions and attitudes expressed in signed articles are solely those of the contributors and not necessarily those of the publishers. We do not publish personal attacks on individuals or hysterical abuse.

Home page Pictures Glenwood Publications Facing reality What's new Contact us Ballynafeigh Archives 2001-2006

Articles Reviews Feedback What we're about links

in gaelige

1690 - Bliain na Saoirse Eorpaí

Ceilúrann an "Twelfth" bua Rí Liam i 1690 nuair a bhuail fórsaí an Phrionsa Oráiste airm a athair céile, Séamas Stiubhart, ag Cath na Bóinne. Níor throid teaghlaigh é, áfach, ach pointe casta i stair na hEorpa. Ba chosantóir seasmhach "Cheart Diaga na Ríthe" é Séamas VII, ach go háirithe mar a chleachtadh "Rí na Gréine", Louis XIV, sa Fhrainc é. Ba é Louis deachtóir críochnaithe na Fraince, agus bhí Séamas ag iarraidh na cumhachtaí deachtóra féin a bheith aige i Sasain, Albain agus Éirinn. I Sasain, bhí stair fhada ag an phrionsabal gur cheart do fheisirí parlamainte a bhí tofa ag an phobal teorainn a chur ar ghníomhartha an Rí agus cead a bheith acu dlíthe a dhéanamh. Ní raibh sé foirfe, mar dhaonlathas, ach céim siar ón absalóideachas a bhí ann. Ní nárbh ionadh, chuir cuid mhaith daoine in éadan Shéamais. An toradh a bhí ar an scéal ná gur chuir Liam an ruaig air; sa eireadh, bualadh ag Cath na Bóinne é.

Nuair a dheachaigh Liam agus Máire i gcoróin, ba chéim ar aghaidh é do thíortha na Breataine. Cuireadh críoch le cumhacht thíoránta shaorthoilteanach na Stiubhartach, agus bunaíodh an Mhonarcacht Bhunreachtúil agus rialtas na parlaiminte (tuigimid anois nach bhfuil córas na hionadaíochta i bparlaimint fíordhaonlathach fiú).

Mar is eol dúinn uilig, is cuimhin le daoine na cearta teoranta a bhain an Réabhlóid Ghlórmhar amach fós. Ní "sectarian coat-trailing exercise" é ceiliúradh bhua Rí Liam. Is é an "Twelfth" ar an Fheis chultúrtha phobail is mó san Eoraip. Ceanglaíonn sé Uladh go dlúth leis an Eoraip maidir le stair agus cultúr. Tá sé ar na dátaí is tábhachtaí i gcruthú stair na hEorpa - ó ba 1690 bliain na Saoirse Eorpaí. Sin an fáth ar cheart dúinn dul ar aghaidh ag cuimhneadh uirthi!

Thanks to Padraig from Belfast/Beal Feirste for this Irish translation

Home page Pictures Glenwood Publications Facing reality What's new Contact us Ballynafeigh Articles Archives 2001-2006

Reviews Images of the Twelfth Feedback What we're about links